خوش‌بینی ـ بدبینی و باورهای مذهبی به عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های طلاق

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشگاه کردستان

2 دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی خوش‌بینی ـ بدبینی وباورهای اساسی مذهبی در روابط زناشویی به عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های طلاق می‌باشد. 120 زوج متقاضی طلاق با روش انتخاب هدفمند از بین جامعه‌ی متقاضی طلاقدادگاه خانواده و مراکز مشاوره‌ای شهر سنندج و 125 زوج عادی باروش تصادفیچندمرحله‌ای همتا شده با گروه متقاضی طلاق از بین والدین دانش‌آموزان دبیرستان‌های سنندج واقع در استان کردستان در سال 1389 (جمعاً 490 نفر) انتخاب شدند. همه زوج‌های نمونه به وسیله‌ی پرسشنامه‌های خوش‌بینی ـ بدبینی و باورهای مذهبی، مورد سنجش قرار گرفتند. از روش تحلیل ممیز برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج به دست‌ آمده فرضیه پژوهش را تأیید کرد و نشان داد که طلاق را می‌توان از روی متغیرهای خوش‌بینی ـ بدبینی،باورهای مذهبی و متغیرهای جمعیتی پیش‌بینی نمود. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﯿﻞ داده‌ها ﺑﺎ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺳﺖ.بر اساساینمدلمی‌توانیک روی آورد پیشگیری ازطلاقودرمانزناشویی بر مبنای خوش‌بینی- بدبینی وباورهای اساسی مذهبی تدارکدید و نتایج این پژوهش را در ﻣﺤﯿﻂ‌ﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ و مشاوره‌ای جهت کمک به زوج‌های مشکل‌دار و در آستانه طلاق به کار گرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimism-Pessimism and Religious Beliefs as Predictors of Divorce

نویسندگان [English]

  • Naser Yoosefi 1
  • Kioumars Beshlideh 2
1 University of Kurdistan, Iran
2 Shaid Chamran University of Ahvaz
چکیده [English]

The present study investigates the optimism-pessimism and basic religious beliefs in marital relationship as predictors of divorce in Kurdistan. The sample includes 120 divorce applicant couples referred to counseling centers and court in Sanandaj Multi-stage sampling method was used to select the 125 ordinary couples from parents of high school students, matched with divorce applicant sample (totally 490). All sample couples were tested by Optimism-Pessimism, Basic Religious Beliefs questionnaires. The discriminate analysis method was used to analyses the data in this research. The results of the study approved the hypothesis of the research and demonstrated that divorce may be predicted based on optimism-pessimism, basic religious beliefs. The results derived from data analysis are in agreement with the research literature. In accordance with optimism-pessimism, basic religious beliefs, a model of divorce prevention and marital therapy can be developed. Also the result of this research can be applied in clinical and counseling environments to help problematic couples and the couples being on the verge of divorce.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Optimism-pessimism
  • Religious Beliefs
  • Divorce
  • Discriminate analysis
آقایی، اصغر؛ رئیسی دهکردی، راضیه؛ آتش‌پور، سید حمید. (1386). رابطه خوش بینی- بدبینی با سلامت روان در افراد بزرگسال شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روانشناسی دانشگاه آزاد خوراسگان، شماره 33، صص. 117-130.
امان‌الهی‌فرد، عباس. (١٣٨٤). بررسی رابطه ویژگی­های شخصیتی و عوامل فردی- خانوادگی با رضایت زناشویی در کارکنان اداره‌های دولتی شهر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
اندوز، زهرا؛ حمیدپور، حسن. (1384). بررسی رابطه‌ی طرح واره‌ی ناسازگار با سبک دلبستگی و رضایت از زندگی زناشویی. دومین کنگره آسیب شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی، 25 تا 28 اردیبهشت، صص. 165.
بهاری، فرشاد؛ میرویسی، لیلی. (1377). گونه‌شناسی طلاق و سیر آن. مجله پیام مشاوره، شماره 4، صص. 43-51.
حیدری، مجتبی. (1382). بررسی رابطه‌ی جهت‌گیری مذهبی و رضایتمندی زناشویی در خانواده‌های معلم شهرستان قم. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، موسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم.
خدایاری‌فرد، محمد؛ شهابی، روح‌الله؛ اکبری، سعید. (1386). رابطه نگرش مذهبی با رضایتمندی دانشجویان متأهل. مجله خانواده پژوهی، شماره 10، صص. 611-620.
خدایاری‌فرد، محمد و غباری‌بناب، باقر. (1373). تهیه مقیاس اندازه‌گیری اعتقادات و نگرش مذهبی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.
رجوعی، مریم. (1372). گزارش­های کوتاه از پژوهش­های بالینی. مجلهی پژوهشهای روانشناختی، 2 (1 و 2)، صص. 45-59.
سالاری‌فر، محمدرضا. (1379). مقایسه نظریه خانواده درمانی مینوچین با دیدگاه اسلام. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، پژوهشکده قم.
سراج‌زاده، سیدحسین. (1377). نگرش­ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهرانی و دلالت‌های آن برای سکولار شدن. فصلنامه اطلاع رسانی پژوهشی، شماره 9، صص. 31-45.
شریفی، طیبه؛ مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز؛ شکرکن، حسین. (1385). رابطه نگرش دینی با افسردگی و اضطراب و پرخاشگری در دانشجویان دانشگاه آزاد اهواز. پژوهشهای تربیتی و روانشناختی اصفهان، شماره 2، صص. 1-44.
شکرکن، حسین؛ خجسته‌مهر، رضا، عطاری، یوسفعلی، حقیقی جمال، و شهنی‌ییلاق، منیجه. (1385). ویژگی­های شخصیتی، مهارت­های اجتماعی، سبک­های دلبستگی و متغیرهای جمعیت شناختی را به عنوان پیش بین­های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در اهواز.مجله علوم تربیتیوروانشناسیدانشگاهشهیدچمراناهواز، شماره 3 (1)، صص. 1-30.
شهنی‌ییلاق، منیجه؛ موحدی، احمد؛ شکرکن، حسین. (1383). رابطه علی بین نگرش‌های مذهبی، خوشبینی، سلامت روانی و سلامت جسمانی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره‌های 1 و 2، صص. 19-34.
غباری بناب، باقر. (1374). باورهای مذهبی و اثر آن بر بهداشت روانی. مجله‌ی اندیشه و رفتار، شماره 1 (1)، صص. 35-55.
فرانکل، ویکتور (1967). انسان در جستجوی معنی. ترجمه‌ی اکبر (1386). معارفی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کیان‌نیا، محمدعلی. (1375). زن امروز، مرد دیروز، تحلیلی بر اختلافات زناشویی. تهران: انتشارات روشنفکران و مطالعات زنان.
 
Alison, P. J., Guichard, C., & Gilian, L. (2000). A prospective investigation of dispositional optimism as predictor of health related quality of life in head and neck cancer patients. Quality of life Research, 9, 951-960.
Amato, P. R. (2001). Children of Divorce in the 1990s. Journal of Family Psychology, 15, 3-21.
Amato, P. R., & Rogers, S. J. (1997). A longitudinal study of marital problems and subsequent divorce. Journal of Marriage and the Family, 59, 612–624.
Arieti, S., & Bemporad, J. (1980). The psychological organization of depression. Journal of American of Psychiatry, 137, 1360–1365.
Ball, S., & Cecero, J. (2001). Addicted patients with personality disorders: Traits, schemas, and presenting problems. Journal of Personality Disorders, 15, 72-83.
Barna Group. (2004). Born again Christians just as likely to divorce as non-Christians. The Barna Update. From http://www.barna. org/FlexPage.aspx. Retrieved April 13, 2012.
Beck, A. T., & Emrey, G. (1985). Anxiety disorders and phobias: A cognitive perspective. New   York: basic Books.
Beck, A., & Rush, A. (1979). Cognitive Therapy of Depression. New York: Guilford press.
Bouchard, G., Sabourin, S., Lussier, Y., Wright, J., & Richer, B. (1999). Predict of divorce, New York: Basic Books.
Bradbury, T., Fincham, F., & Beach, S. (2008) Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and Family, 62, 964-980.
Brissette, I, Scheier, F., & Carver, S (2002) .The role of optimism in social network development, coping, and psychological adjustment during a life transition. Journal of Personality and Social Psychology, 82, 102-111.
Call, V. R. A., & Heaton, T. B. (1997). Religious influence on marital stability. Journal for the Scientific Study of Religion, 36, 382-392.
Call, V. R., & Heaton, T. B. (1997). Religious influence on marital stability. Journal for the Scientific Study of Religion, 36 (3), 382–392.
Cecero, J., Nelson, J., & Gillie, J. (2004). Tools and tenets of schema therapy: toward the construct validity of early maladaptive schema questionnaire- research version (EMSQ-RV). Clinical Psychology and Psychotherapy, 11, 344-357.
Clifton, J. A. (1995). The effects of parenting style, attachment, and early maladaptive schema on adult romantic relationships, Unpublished Doctoral Dissertation,GeorgiaUniversity.
Cooper, C. (2001).Men and divorce. In G. R. Books., & G. E. Good (Eds.). The new handbook of psychotherapy and counseling with comprehensive guide to setting, problems, and treatment approaches(pp.335-352). Jossey-Francisco, California.
D’andrea, J. T. (2004). An investigation of the relationship between early maladaptive schemas and psychological adjustment: The moderating effects of spiritual coping styles. Unpublished Doctoral Dissertation, New   YorkUniversity.
Dember, W. N., Martin, S., Hummer, M. K., Howe, S., & Melton, R. (1989). The measurement of optimism and pessimism. Personality and Individual Differences, 25, 2, 233–240.
Freeman, N. (1994). Constructive thinking and early maladaptive Schemas as predictors of interpersonal adjustment and marital satisfaction.Unpublished Doctoral dissertation, New YorkUniversity.
Glock, C. Y., & Stark, R., (1965). Religion and Society in Tension, Chicago, Rand McNally.
Guttmann, J. (1993). Divorce in Psychosocial Perspective; Theory and Research. Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Publishers.
Hunler, O. S., & Genc¸ O. Z. T. I. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: Testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy, 27 (1), 123-136.
Jill, L., Michiel, F., & Vreeswijk, A.(2008).An empirical test of schema mode conceptualizations in personality disorders. Behavior Research and Therapy, 46, 854-863.
Kahle, P. A., & Robbins, J. M. (2004). The power of spirituality in therapy: Integrating spiritual and religious beliefs in mental health practice, Binghamton, NY: Haworth Pastoral Press.
Kirkpatrick, L. A., & Shaver, P. R. (1990). Attachment theory and religion: Childhood attachments, religious beliefs, and conversion. Journal for the Scientific Study of Religion, 29 (3), 315–334.
Mahoney, A. (2005). Religion and conflict in marital and parent child relationship. Journal of Social Issues, 61 (4), 689-706.
Malofeeva, E., Day, J., Saco, X., Young, L., & Ciancio, D. (2004). Construction and evaluation of a number sense test with Head Start children. Journal of Educational Psychology, 96 (4), 648-659.
Margaret, G. Dudley., Frederic, A., & Konsinski, J. (1990). Religiosity and marital satisfaction: A research note. Review of Religiosity Research, 32 (1), 78-86.
Mary, K., & William, N. D. (1992). On the partial independence of optimism and pessimism. Journal of Current Psychology, 11, 37-50.
McMinn, M. R. (2003). Cognitive-relational therapy with adults. Helping people live the life. Forest, VA: American Association of Christian Counselors.
Moberg, D. O. (2005). Research in spirituality, religion, and aging. Journal of Erotological Social Work, 15 (1, 2), 11–40.
Orathinkal, J., & Vansteewegen, A. (2006). Religiosity and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy, 28, 497-504.
Pargament, K. I. (1997). The psychology of religion and coping. New York: Guilford.
Park, L. C, Moore J. P, Turner A. R., & Adler E. N. (1997). The Role of constructive thinking and optimism in psychological and behavioral adjustment during pregnancy. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 584-592.
Peterson, C. (2000). The future of optimism. Journal of American Psychologist, 55, 44-55.
Scheier, F., Michael, & Carver, S. C. (1992). Effects of optimism on psychological and physical well-being. Journal of Cognitive Therapy and Research, 16, 201-228.
Segal, Z. V. (1990). Appraisal of the self-schema. Psychological Bulletin, 103, 147-162.
Seligman. (1992). Optimism and Health Benefits. From the World Wide Web: file://A:/seligmanhb 57. http//: Retrieved April 13, 2012.
Seligman, M. E. P., & Peterson, C. (1984). "Attributional styles and the generality of learned helplessness". Journal of personality and social psychology, 46, 681-684.
Seligman. E. P. M., & Mihaly. C. (2000). Positive Psychology. Journal of American Psychologist, 55, 5-14.
Sesen, N., & Seda, S. (2011). Compassion fatigue in marriage and family therapy; implications for therapists and clients, Journal of Marital and Family Therapy. 37, 1, 1–13.
Skeen, M. (2007). A schema-focused analysis of Philip Carey in W. Somerset Maugham's "Of Human Bondage". Doctoral Dissertation. The Wright Institute.
Snyder, C. R., Stephen, I., Jen, C., Scott, T., Michael, L. Y., & Susie, S. (2000). The Role of hope in cognitive – behavior therapies. Journal of Cognitive Therapy and Research, 24, 747-762.
Stiles, O. E. (2004). Early maladaptive schemas and intimacy in young adult's romantic relationships. Unpublished doctoral Dissertation, AlliantInternationalUniversity.
Sullivan, T. (2001). Understanding the relationship between religiosity and marriage: An investigation of the immediate and longitudinal effects of religiosity on newlywed couples. Journal of Family Psychology, 15, 610-628.
Young, J. E. (1990) Cognitive Therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Professional Resource Exchange, Inc.
Young, J. E., & Gluhoski, V. (1997). A schema-focused perspective on satisfaction in close relationships. In R. J. Sternberg & M. Hojat (Eds.), Satisfaction in close relationships (356-381). New York: The Guilford Press.
Yangarber-Hicks, J. (2004). Religious coping styles and recovery from serious mental illnesses. Journal of Psychology and Theology, 32 (4), 305–317.
Young, J., & Long, L. (1998). Counseling and Therapy for Couples. New York: Guilford Press.