اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بربهبود رضایت زناشویی زوجین و کنترل رفتار خانواده

نویسنده

 مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...(عج)، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر زوج درمانی هیجان مدار بر بهبود رضایت زناشویی زوجین و کنترل رفتار خانواده بود. بدین منظور 60 نفر(30زوج) از زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره زندگی نوین در شهر مشهد با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه با حجم مساوی (15 زوج) گمارده شدند. روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، و پرسشنامه عملکرد سنجش خانواده استفاده شد. جلسات درمانی به مدت 8 جلسه 2 ساعته در 8 هفته متوالی برای گروه آزمایش اعمال شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین زوجین گروه های آزمایش و گروه کنترل در متغیرهای کنترل رفتار و رضایت زناشویی تفاوت معناداری وجود دارد و فرضیه های پژوهش مبنی بر تاثیر زوج درمانی هیجان مدار (EFCT) بر بهبود رضایت زناشویی و بهبود کنترل رفتار خانواده در زوجین تأیید شد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مداخلات زوج درمانی هیجان مدار با تاکید بر سبک های دلبستگی باعث افزیش رضایت زناشویی زوجین و بهبود کنترل رفتار خانواده در زوجین شده است. در واقع ارتباط صحیح بین اعضای خانواده سبب افزایش کارایی و کنترل رفتار خانواده شده و زوجین واکنش متفاوتی به تعارضات زناشویی خود نشان دادند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Emotion-Focused Couples Therapy (EFCT) in Improving Marital Satisfaction and Family Behavior Control

نویسنده [English]

  • Nasirudin Javidi
چکیده [English]

The aim of this study was to assess the effectiveness of the Emotionally Focused Therapy for Couples (EFTC) in improving marital satisfaction and Family Behavior Control. This research was a experimental study comprising sixty people (30 couples, N=60) who were selected through of convenient sampling. The subjects were randomly assigned to two experimental and control groups (15 couples each). All participants completed the Enrich Questionnaire and the Family Assessment Device (FAD). The therapeutic program was carried out in 8 two hour successive weekly sessions for the experimental group. The results of the covariance showed a significant difference between the experimental and control groups in control of family behavior and marital satisfaction. It can be concluded that training in emotion management strategies had helped the couples to improve their communication patterns and marital satisfaction as well as control of family behavior. Hence, emotion management plays a main role in improving satisfaction of couples and control of family behavior. 

اصلانی، خالد (1383). نقش مهارت های ارتباطی برکارایی خانوادگی دانشجویان متاهل. فصلنامه رفاه. 115-14، اجتماعی135.
امینی، فریده(1379). مقایسه عملکرد خانواده در دو گروه دانش آموزان دختر مستقل و وابسته ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
تاملیسون، باربارا(2001)، راهنمای سنجش خانواده. ترجمه: فرشاد بهاری. سیداسماعیل مهدوی هرسینی(1383). تهران. انتشارات تزکیه.
ثنایی، باقر (1387). مقایسه سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
جاویدی، نصیرالدین. سلیمانی، علی اکبر. احمدی، خدابخش. صمدزاده، منا (1391). اثربخشی آموزش راهبردهای مدیریت هیجان مبتنی بر رویکرد زوج درمانی هیجان مدار(EFT) بر افزایش رضایت جنسی زوجین. مجله روان شناسی سلامت. دوره1. شماره3. پاییز 1391.
جاویدی، نصیرالدین. سلیمانی، علی اکبر. احمدی، خدابخش. صمدزاده، منا (1392). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار(EFT) بر بهبود عملکرد خانواده. مجله علوم رفتاری. دوره 7، شماره 2، تابستان 1392
خجسته مهر، رضا. شیرالی نیا، خدیجه. رجبی، غلامرضا. بشلیده، کیومرث (1392). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر کاهش نشانه های افسردگی و تنظیم هیجانی زوجین آشفته. دو فصلنامه مشاوره کاربردی. 1-18،3(1).
زاده محمدی، علی. ملک خسروی، غفار( 1385). بررسی مقدماتی ویژگی های روان سنجی و اعتباریابی مقیاس سنجش کارکرد خانواده. فصلنامه خانواده پژوهی. سال دوم. شماره 5.
سلیمی، سیدحسین. آزاد مرزآبادی، اسفندیار. امیری، ماندانا. تقوی، سیدمحمد رضا ( 1387). ابعاد رضایت زناشویی در همسران جانباز. فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی (دانشگاه الزهرا). دوره 4. شماره 4. ص:72-55
شرافت دارکانی ، ندا ( 1387). تأثیر آموزش شناختی-رفتاری به شیوه چندرسانه ای بر علائم وسواس و رضایت زناشویی زوجین شهر اصفهان. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
شیرالی، خدیجه (1386). بررسی تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر الگوهای ارتباطی و احساسات
مثبت نسبت به همسر در زوجین شهر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه
شهید چمران اهواز.
صالحی، اعظم. باغبان، ایران. بهرامی، فاطمه. احمدی، احمد (1390). تأثیر دو روش آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل فرایندگرا و رفتار درمانی دیالکتیک، بر علائم مشکلات هیجانی. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان.
صمدزاده، منا(1390). پرسشنامه الگوهای ارتباطی: انطباق، و وارسی اعتبار و روایی در زنان و مردان متاهل ایرانی. پایان نامه کارشناسی ارشد-خانواده درمانی. دانشگاه علم و فرهنگ تهران.
عباسی، مریم. دهقانی، محسن. یزدخواستی، حامد. منصوری، نادر. 1388، کارکرد خانواده بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی در مقایسه با خانواده های جمعیت عمومی. فصلنامه خانواده پژوهی. سال پنجم. شماره 3. ص:370-361.
غلام زاده، مریم. عطاری، یوسفعلی، شفیع آبادی، عبداله (1388). اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی برکارایی خانواده در زوجین مراجعه کننده به مرکز بهزیستی شهر اهواز. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. شماره 41. پاییز 1388.
گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت (2000)، خانواده درمانی. ترجمه: حمیدرضا حسین شاهی برواتی، سیامک نقش بندی، الهام ارجمند (1388). تهران نشر روان.
محسنی، مصطفی (1389)، مقایسه کارکرد خانواده و هیجان ابراز شده در خانواده های دارای بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید با خانواده های دارای بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. تهران دانشگاه شهید بهشتی.
وود، جولیاتی(1370). ارتباطات میان فردی روانشناسی تعامل اجتماعی، ترجمهی مهرداد فیروزبخت (1379)، انتشارات مهتاب.
ورسی ده، منیر(1390). اثربخشی آموزش شادکامی به شیوه فوردایس بر رضایت زناشویی و عملکرد خانواده. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علم و فرهنگ.
هنرپروران،نازنین. (1385). بررسی ارتباط عوامل روان شناختی و خانوادگی در رضایت مندی جنسی زنان متأهل شیراز. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده در ایران. دانشگاه شهید بهشتی.
هاروی،مایکل(1388).کتاب جامع زوج درمانی.ترجمه: احمدی نوده،خ،اخوی،ز، رحیمی،ع. چاپ اول، تهران. نشر دانژه.
 
 
Blumberg, S.L. (1991). Premarital intervention programs: A Comparison Study. Unpublished doctoral dissertation, University of Denver, Co.
Butzer,B., Campbell. L. (2008). Adult attachment,sexual satisfaction. A study of married couples. Personal relation. -141-154
Bouthillier, D., Julien, D., Dube, M., Belanger, I., Hamelin, M. (2002). Predictive validity of adult attachment measures in relation to emotion regulation behaviors in marital interaction. Journal of adult development. 9(4). 125-138
Blanchard, O.J.(2008). The state of macro. National Bureau of Economic Research. August 2008.
Davis, D., Shaver, P. (2006). “I can't get no satisfaction” insecure attachment, inhibited sexual communication, and sexual dissatisfaction. Journal of Personalrelationships, 13, 465-483.
Green, R.J.,Werner, P.D.,. (1996). Intrusiveness and Closeness Caregiving the Concept of Family Enmeshment. Available from: http://www.sceincedirect.com
Garnefski, N., Kraaij, V. (2006). Relationships between cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples. Pers Individ Dif. 2006; 9(40):1659-69
Gottman, J.M. (1979). Empirical Investigations of Marriage. New York, N Y: Academic Press.
Hansson, K., Lund Bland, A. (2006). Couple therapy effectiveness of treatment and long term follow up. Journal of Family Therapy, 28, 1.
Johnson, S.M., Makinen, J.A., Millikin ,J.W. (2001). Attachment injuries in couple Relationship: a new perspective on impasses in couples therapy. Journal of marital & family, 23,135-152.
Kraaij, V., Garnefski, N., Van Gerwen, L. (2003). Cognitive coping and anxiety symptoms among people who seek help for fear of flying. Aviation, Space, & Environmental Medicine, 74, 273–277.
Kim, Y. (2005). Emotional and cognitive consequencesof adult attachment: The mediating effect of theself. Personality and Individual Differences, 39,913- 923
Ryan, C., Martin, R.D. (2005). Cognitive emotion regulation in the prediction of depression, anxiety, stress, and anger. Personality and Individual Differences, 39, 1249–1260.
Ronnan, G.F., Dreer, L.E. (2004). Violent couples coping and communication skills. Journal of Family Violence, 19, 131-142.
Vangelisti, M. (2003). Handbook of Family Communication Mahwah, N. J: Erlbaum.
Von Bertalanffy L. (1956). General System Theory. General Systems.; 1:1-10.