بررسی اثر آشنایی همسایگان بر فرایند انتخاب همسر

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 عضو هیآت علمی

2 عضو هیأت علمی

چکیده

هدف پژوهش حاضر مطالعه و مقایسه چگونگی پیوندهای همسایگی در میان شهروندان شهر شیراز به‌عنوان یک کلان‌شهر و چهار شهر دیگر استان فارس در ارتباط با فرایند انتخاب همسر جوانان بوده است. این فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است که توسعه کلان‌شهرها باعث ناشناخته ماندن دختران و کاهش شانس ازدواج آنان می‌شود. نمونه مورد مطالعه شامل 1100 خانوار بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده و به شیوه نمونه‌گیری نظام‌مند (700 خانوار از مرکز استان و 100 خانوار از هر شهرستان‌) انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات مورد نظر در قالب یک پرسشنامه و به شکل مصاحبه ساختار یافته جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری 21-SPSS و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (آزمونt ، تحلیل واریانس چند متغیری و ضریب همبستگی پیرسون) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که ارتباطات همسایگی در کلان‌شهر شیراز با شهرهای دیگر استان به‌طور کلی تفاوت معناداری دارد، میزان همسرگزینی از میان همسایگان نیز در شهر شیراز نسبت به شهرستان‌های دیگر کمترین میزان بوده است، گرایش به انتخاب همسر در میان اقوام نزدیک در طی دو نسل متوالی افزایش یافته است، مقایسه آمار میزان دختران هرگز ازدواج نکرده در سنین مختلف در سال‌های اخیر گواهی بر تأیید فرضیه تحقیق است و میزان آشنایی همسایگان، با درصد زنان ازدواج نکرده در همه سنین دارای رابطه منفی است. این نتابج در مجموع در راستای تأیید فرض اصلی تحقیق مبنی بر ناشناخته‌تر ماندن دختران در کلان‌شهرها است.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study of neighborhood familiarity effect on mate selection process

نویسندگان [English]

  • mahmood bahrani 1
  • Mahmood Bahrani 2
1
2
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate and compare neighborhood communications of Shiraz citizens as a metropolis and four other cities of Fars province in relation to the youth young mate selection process. This hypothesis is examined that the development of the metropolis causes girls to be more anonymous and reduces their chances of marriage. Sample consists of 1100 households selected by stratified random sampling method (700 households in Shiraz and 100 households in each county of the province). Data were collected by structured interviews and analyzed by descriptive statistical methods (t-test, analysis of variance and Pearson correlation). The results showed that there is a significant difference between level of neighboring relationships in Shiraz metropolis and other cities of the province in general. The rate of marriage between neighbors in Shiraz compared to the four other cities was the lowest. Tendency to mate selection among close relatives has been increased in the two sequential generations. Moreover, comparing recent data about never-married women at different ages is also consistent with the hypothesis. A negative correlation coefficient was found between the level of neighboring relationships and percentage of unmarried women at any age levels. These findings are interpreted of verifying the research hypothesis, i.e. girls are more anonyous in metropolitan areas.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: marriage
  • neighborhood
  • mate selection
آزاد ارمکی، تقی. (1386). جامعه‌شناسی خانواده ایرانی. چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
اردلان، علی؛ سیدان، فریبا و ذوالفقاری، مصطفی. (1385). فرار زنان همسردار از منزل:بررسی عوامل مؤثر اجتماعی روانی. فصلنامةعلمیپژوهشیرفاهاجتماعی، 5(٢١)، 204-185.
اسماعیلی، رضا؛ قاسمی وحید و فخاری، سهیلا. (1388). مطالعه کمی و کیفی نقش مهاجرین کاری بر تنوع همسرگزینی شهر مبارکه؛ علوم اجتماعی، 3(7)، 65-86.
امانی، مهدی. (1380). نگاهی به چهل سال تحول جمعیت‌شناختی ازدواج در ایران (از سال
1335- 1375)
،  نامه علوم اجتماعی، 9(17)، 33-46.
جعفری مژدهی، افشین. (1382). عدم تعادل در وضعیت ازدواج در ایران، فصلنامه پژوهش زنان، 1(5)، 104-83.
رجبی، غلامرضا؛ ابراهیمی، نوبندگانی، مریم و خجسته‌مهر، رضا. (1390). مقایسه و رتبه‌بندی ترجیحات همسرگزینی در بین گروهی از دانشجویان دختر و پسر و دانشجویان کرد، عرب و بختیاری دانشگاه شهید چمران اهواز، روان شناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار)؛ 3(4)، 61-74.
رجبی، غلامرضا؛ فردوسی، سیما و شهبازی، مسعود. (1390). بررسی کفایت روانسنجی مقیاس باورهای محدودکننده انتخاب همسر، دوفصلنامه مشاوره کاربردی، دوره 1، 1، 56-37.
رفاهی، ژاله؛ ثنایی‌ذاکر، باقر؛ شفیع‌آبادی، عبداله و شریفی، حسن‌پاشا. (1389). بررسی مقایسه ای ملاک های همسرگزینی در زنان و مردان شیرازی در دو موقعیت هنگام ازدواج و اکنون. پژوهش های مشاوره (تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره)، 9(33)، 31- 7.
ساروخانی، باقر و مقربیان، مریم. (1390). تجددگرایی و همسرگزینی تحقیقی مقایسه‌ای در بین زنان مناطق و 11 شهر تهران. مطالعات فرهنگ – ارتباطات، 12(15)، 43-75.
صادقی، رسول؛ قدسی‌علیم، محمد و افشارکهن، جواد. (1386). واکاوی مسأله ازدواج و اعتبارسنجی یک راه‌حل. پژوهش زنان، 5(1)، 108-83.
علیایی‌زند، شهین. (1381). ازدواج نامناسب بستری زمینه ساز برای روسپیگری، رفاه اجتماعی، 2(5)، 119-143.
عسکری‌ندوشن، عباس؛ عباسی‌شوازی، محمدجلال و صادقی، رسول. (1388). مادران، دختران و ازدواج (تفاوت‌های نسلی در ایده‌ها و نگرش‌های ازدواج در شهر یزد). مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، 11 (44)،  36 - 7 .
قاسمی‌تودشکچویی، غلامرضا؛ معتمدی، مسعود؛ اسدالهی، قربانعلی و مالک، شیکا. (1384). بررسی مقایسه‌ای ملاک‌های انتخاب همسر داوطلبان ازدواج در بدو ازدواج و یک سال بعد از ازدواج. فصلنامه تحقیقات علوم رفتاری، 3(1)، 67-74.
کاویانی‌راد، مراد و ویسی، هادی. (1387). بررسی تأثیر همسایگی بر انتخابات ایران مطالعه موردی: دور نخست نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران. فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهارم، شماره سوم، 20-1.
منادی مرتضی. (1386). اوقات فراغت و چالش‌های جهانی شدن: مقایسه دو نسل. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(8)، 165-131.
موحد، مجید و عباسی شوازی، محمدجلال. (1385). بررسی رابطه‌ی جامعه‌پذیری و نگرش دختران به ارزش‌های سنتی و مدرن در زمینه روابط بین‌شخصی دو جنس پیش از ازدواج. مطالعات زنان، 4 (1)، 99-67.
موون جان سی و مینور میشل اس. (2006) رفتار مصرف کننده، عوامل بیرونی و درونی. ترجمه: عباس صالح اردستانی و محمدرضا سعدی (1386) تهران: انتشارات اتحاد.
نوغانی محسن، صدیق اورعی علیرضا و سالار علی. (1392). شبکه اجتماعی همسر گزینی و تأثیر آن بر رضایت از زندگی زناشویی در بین مردان متأهل. جامعه‌شناسی کاربردی، 24(49)، 36-17.
یوسفی علی، نوغانی محسن و حجازی مهلا. (1388). انسجام در شبکه‌های همسایگی شهر مشهد. مجله جامعه شناسی ایران، 10(1)، 161-138.
 
 
Belot, M.,  & Francesconi M. (2006). Can Anyone be “The” One? Evidence on Mate Selection from Speed Dating. Retrieved from https://www.essex.ac.uk/economics/discussion-papers/papers-text /dp620.pdf.
Bourdieu, Pierre (2001). Masculine Domination. Stanford: Stanford University Press.
Buss, D. M., & Angleitner, A. (1989). Mate selection preferences in Germany and the United States. Personality & Individual Differences,10(2), 1269-1280.
Katz, James E. (1997). The social side of Information Networking. Society, 34, 9-12.
Nie, N., & Hillygus D. S. (2002). The impact of internet use on sociability: Time-diary findings. IT & Society, 1, 1-20.
Rosenfeld, M. J., & Thomas R. J. (2012). Searching for a mate: The rise of the internet as a social intermediary. American Sociological Review,  77(4), 523-547. Retrieved from http://web.stanford.edu/~mrosenfe /Rosenfeld_How_ Couples_Meet_Working_Paper.pdf.
Sampson,  R. J., Morenoff, J. D., & Gannon-Rowley T. (2002).Assessing neiborhood effects: Social processes and new directions in research. Annual Review of Sociolgy, 2002. 28, 443–78. Retrieved from http://soc.annualreviews.org.
Sprecher, S. , Sullivan, Q., & Hatfield, E. (1994). Mate selection preferences: Gender differences examined in a national sample. Journal of Personality and Social Psychology, 66 (1), 1074-1080.
Smaldino, P. E., & Schannk, J. C. (2011).Human mate choice is a complex system. Retrieved from http://smaldino.com/docs/MateChoice-Complexity-EarlyView_wSuppl.pdf
Starbuck, G. H., & lundy K. S. (2016). Familis in contest: sociological perspectives. New York: Routledge. Retrieved from https://books.google.com/books?id=ezPvCgAAQBAJ&pg.
Wiedeman, M. W., & Allgeier, E. R. (1992). Gender differences in mate selection criteria: Sociobiological or socioeconomic explanation. Ethology and Sociobiology, 13, 115-124.