مقایسه اثربخشی بازی‌درمانی انفرادی و بازی‌درمانی همراه با خانواده‌درمانی بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نقص توجه

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن (نویسنده مسئول)

2 عضوهئت علمی/دانشگاه پیام نورواحد تهران جنوب مسئول آطمایشگاه روانشناسی/دانشگاه پیام نور تهران جنوب مسئول مرکز مشاوره روانشناسی /دانشگاه پیام نور تهران جنوب

3 عضوهئت علمی /دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

4 مدرس /دانشگاه پیام نور واحد تهران جنوب

چکیده

اختلال بیش ‌فعالی/نقص توجه یکی از شایع‌ترین اختلال‌های روان‌شناختی دوران کودکی است، بنابراین شناسایی روش درمانی مؤثر و ماندگار بسیار مهم است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بازی‌درمانی انفرادی با بازی‌درمانی توأم با خانواده‌درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به ADHD بود. 20 کودک 12-7 ساله مقطع دبستان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/نقص توجه برای مصاحبه بالینی انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش گمارده شدند. والدین در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون سیاهه رفتاری کودکان (CBCL) را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار
21- SPSSوروش آماری تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مؤثرند. اگرچه در کاهش مشکلات اجتماعی، توجه و برونی‌سازی بین دو روش درمانی تفاوت مشاهده نشد، اما دو گروه در کاهش مشکلات برونی‌سازی و تفکر با یکدیگر متفاوت بودند. پژوهش حاضر بیانگر این است که گرچه اثربخشی دو روش درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/نقص توجه یکسان است، اما نگاه کردن به این اختلال از دیدگاه سیستماتیک و خانواده‌درمانی اثرگذارتر خواهد بود.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of effectiveness of individual play therapy and play therapy with family therapy on behavioral problems’ reduction in children with attention deficit hyperactivity disorder

نویسنده [English]

  • Soheila Torabi Makhsoos 1
1
2
3
4
چکیده [English]

Abstract
Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is a common mental illness in children, so it is very important to identify effective and permanent treatment. The aim of the present research is to compare the efficacy of individual play therapy and play therapy with family therapy on behavioral problems’ reductionin ADHD children. Twenty 7-12-year- old school children with ADHD were selected and randomly assigned to two experiment groups. Subjects’ parents completed the Child Behavior Checklist (CBCL) through pretest and post-test intervals. The data were analyzed using multivariate analysis of covariance. The results showed that both treatments were effective in reducing behavioral problems. However, no significant difference was found between two methods in internalizing, social, attention problem, but there was significant difference between two groups on externalizing and thought problems. The present study indicates that although the effectiveness of two treatments in reducing behavioral problems in children with ADHD is the same, but considering this disorder from the systemic perspective and family therapy will be more effective.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:. Play therapy
  • family therapy
  • behavioral problems
  • attention deficit hyperactivity disorder

مراجع

امیری، محسن. (1392). تأثیر آموزش مادران با رویکرد آدلر-درایکورس بر نشانه‌های مثبت و منفی در کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 3(12)، 26-1.
بریس، نیکلا؛ کمپ، ریچارد؛ سلنگار، رزمری. (2009). تحلیل داده‌های روانشناسی با داده‌های SPSS. ترجمه علی‌آبادی، خدیجه و صمدی، علی. انتشارات دوران: تهران.
پلنت، جولی. (1389). SPSS. ترجمه علی‌رضا کاکاوند. نشر سرافراز: تهران.
جدیدی، محسن؛ شمسایی، محمدمهدی؛ مظاهری، محمدمهدی و خوشابی، کتایون. (1391). چالش مداخلات: تا چه اندازه هر یک از مداخلات آموزش مدیریت والدین، نوروفیدبک و ریتالین بر بهبود اختلال بیش فعالی/نقص توجه و شاخص استرس والدین تأثیر دارند. فصلنامه خانواده پژوهی، 29(7)، 1-13.
چراغی، مولایی، لیلا؛ خسروی، زهره و بنی جمالی، شکوه سادات. (1392). بررسی نقش نظارت بر کاهش مشکلات رفتاری دختران 6-12 ساله مبتلا به بیش فعالی/نقص توجه: مقایسه خود نظارتی و نظارت مادر. فصلنامه خانواده پژوهی، 36(5)، 21-12.
درتاج، فریبرز و محمدی، اکبر. (1389). مقایسه عملکرد خانواده کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه/بیش فعالی با عملکرد خانواده کودکان بدون اختلال بیش فعالی/نقص توجه. فصلنامه خانواده پژوهی، 22(8)، 39-30.
رباط میلی، سمیه؛ برجعلی، احمد؛ علیزاده، حمید؛ فرخی، نورعلی و نوکنی، مصطفی. (1393). آموزش رایانه یار توجه انتخابی در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با تظاهر بی‌توجهی. فصلنامه کودکان استثنایی، 3(14)، 17-6.
ساداتی، سمیه؛ افروز، غلامعلی؛ شکوهی یکتا، محسن؛ رستمی، رضا؛ به پژوه، احمد و غباری بناب، باقر. (1393). بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک بر بازداری رفتاری و تکانشگری دانش آموزان دارای اختلال کاستی توجه و بیش فعالی. فصلنامه کودکان استثنایی، 2(14)، 66-57.
محمد اسماعیل، الهه. (1382). بازی‌درمانی: نظریه‌ها، روش‌ها و کاربردهای بالینی. تهران: انتشارات دانژه.
مینایی، اصغر. (1385). انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک آخنباخ. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 6(1)، 558-529.
مینوچین، سالوادر و فیشمن، چارلز. (1946). فنون خانواده‌درمانی. ترجمه فرشاد بهاری و فرح سیا (1387). انتشارات رشد: تهران.
نعمت اللهی، مریم و طهماسبی، سیامک. (1393). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های سازگاری به والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان. فصلنامه خانواده پژوهشی، 38(10)، 174-159.
یزدخواستی، فریبا و عریضی، حمیدرضا. (1390). هنجاریابی سه نسخه کودک، پدر/مادر و معلم سیاهه رفتار کودک در شهر اصفهان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 17(1)، 70-60.
 
 
 
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical manual of mental disorders (5th ed.) Washington, DC.
Berkel, C. Mauricio, A. M. Shoenfelder, E.  &Sandler, I. N. (2011). Putting the pieces together: An integrated model of program implementation. Prevention Science, 12, 23–33.
Biederman, J. (2004). Impact of comorbidity in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder. Journal of Clinical Psychiatry, 65(3), 3-7.
Clarke, AT; Marshall, SA.; Mautone, JA; Soffer, SL; Jones, HA; Costigan, TE; Patterson, A; et al. (2015). Parent attendance and homework adherence predict response to a family–school intervention for children with ADHD. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 43(5), 721–727.
Cubillo, A; Halari, R; Smith, A; Taylor, E; Rubia, K. (2011). A review of frontal-striatal and frontal-cortical brain abnormalities in children and adults with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) and new evidence for dysfunction in adults with ADHD during motivation and attention. Cortex. 48(2), 194-215.
Ingoldsby, EM. (2010). Review of interventions to improve family engagement and retention in parent and child mental health programs. Journal of Child and Family Studies, 19:629–645.
Kim, JW; Sharma, V; Ryan, ND. (2015). Predicting methylphenidate response in ADHD using machine learning approach. International Journal of Neuropsychopharmacology, 18(11), 15-26.
La Greca, AM; Silverman, WK; Lochman, JE. (2009). Moving beyond efficacy and effectiveness in child and adolescent intervention research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 77, 373–382.
Morgensterns, E; Alfredsson, J; Hirvikoski, T. (2015). Structured skills training for adults with ADHD in an outpatient psychiatric context: an open feasibility trial. Attention Deficit and Hyperactivity Disorders, 7(1), 89-99.
Park, WJ; Park, SJ; Hwang, SD. (2015). Effects of cognitive behavioral therapy on attention deficit hyperactivity disorder among Scholl- aged children in Korea: A meta- analysis. Journal of Korean Academy of Nursing, 45(2), 169-182.
Rubia, K. (2010). “Cool” inferior fronotstrital dysfunction in attention-deficit/hyperactivity disorder versus ‘‘hot’’ ventro-medial orbitofrontal-limbic dysfunction in conduct disorder: A Review. Biological Psychiatry, 69(12), 69–87.
Theule, J; Wiener, J; Tannock, R; Jenkins, JM. (2013). Parenting stress in families of children with ADHD: A meta-analysis. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 21(1), 3-17.
Weijer-Bergsma, E; Formsma, AR.; de Bruin, EI; Bogels, SM. (2012). The effectiveness of mindfulness training on behavioral problems and attentional functioning in adolescents with ADHD. Journal of Child and Family Studies, 21,775-787.
Wender, PH. (2000). ADHD: Attention-deficit hyperactivity disorder in children and adults. Oxford: University Press.
Ziereis, S; Jansen, P. (2015). Effects of physical activity on executive function and motor performance in children with ADHD. Developmental Disabilities, 38,181-191.
مشاوره کاربردی
دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 2
زمان چاپ این نشریه خرداد 95
اسفند 1394
صفحه 23-36

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 اسفند 1394
  • تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1394
  • تاریخ پذیرش: 31 تیر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار